عملکرد گل و خصوصیات کیفی کلاله زعفران تحت تأثیر مصرف [پتاسیم] و روی در غرب خراسان رضوی

زعفران ) sativus l. (crocus یکی از گران¬ترین چاشنی¬های غذایی دنیا می¬باشد. با وجود اینکه ایران بیشترین میزان تولید زعفران جهان را به خود اختصاص داده است، لیکن میزان عملکرد در واحد سطح کمتری نسبت به سایر کشورهای تولید کننده این محصول را دارد. این تحقیق به منظور ارزیابی اثر بخشی مصرف پتاسیم و روی بر عملکرد گل و کلاله زعفران در جنوب شهرستان سبزوار در سال زراعی 92-1391 براساس نتایج تجزیه خاک اجرا گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی شامل 9 تیمار سه سطح سولفات پتاسیم (0، 100و 200 کیلوگرم در هکتار) و سه سطح سولفات روی (0، 25 و 50 کیلو گرم بر هکتار) در سه بلوک به ابعاد 12×2 متر اجرا گردید. صفات مورد اندازه¬گیری شامل تعداد گل، وزن گل و وزن کلاله در هر کرت بود که بعد از اندازه-گیری، داده¬ها با نرم¬افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که مصرف پتاسیم تأثیر معنی داری بر صفات اندازه گیری شده نداشته، لیکن با مصرف 200 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم، تعداد گل 5/5 درصد، وزن گل 6/5 درصد و وزن خشک کلاله 5/8 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. علت عدم واکنش معنی دار زعفران به مصرف قبل از زمان گلدهی 200 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم به رغم مقدار 200 میلی گرم بر کیلوگرم پتاسیم قابل استفاده در خاک را می¬توان به شرایط نامناسب جوی و عملکرد پایین زعفران در سال جاری مربوط دانست. اما تأثیر سطوح مختلف روی بر صفات اندازه گیری شده در سطح پنج درصد معنی دار گردید، به طوری که مصرف 25 کیلوگرم در هکتار سولفات روی باعث افزایش 65 درصد تعداد گل و 84 درصد وزن گل، و سبب 5/1 برابر شدن وزن خشک کلاله نسبت به شاهد گردید. با مصرف 50 کیلوگرم سولفات روی نه تنها صفات مورد اندازه گیری افزایش نیافت، بلکه میزان عملکرد زعفران به کمتر از شاهد رسید. با عنایت به نتایج بدست آمده پیشنهاد می¬گردد این آزمایش در دوره¬ها، مناطق دیگر و همچنین نسبت به سایر عناصر غذایی تکرار شود تا بتوان یک فرمول کودی مناسب برای زعفران بر مبنای نتایج تجزیه خاک ارائه نمود.